निषेधाज्ञामा सेवा : अनलाइनबाट अर्डर घरघरमै ढुवानी
कोरोना दोस्रो लहर फैलिएसँगै देशका अधिकांश जिल्लामा निषेधाज्ञा जारीे छ । तैपनि संक्रमितको संख्या घट्न सकेको छैन । निषेधाज्ञा भएयता नेपालमा १ लाख भन्दा बढी संक्रमित थपिएका छन् भने २ हजारभन्दा बढीको मृत्यु भइसकेको छ । त्यसो आममानिसमा एक खालको त्रास सिर्जना भइरहेको छ । बजार ठप्प छन् । पसलहरु खुलेका छैनन् । तर, महामारीका बेलामा पनि केही अनलाइन सपिङ पोर्टलहरुले अत्यावश्यक खाद्यान्न घर–घरमा पुर्याउँदै आएका छन् । तिनै अनलाइन डेलिभरी गर्नेहरुको बारेमा यहाँ चर्चा गरिएको छ ।
मेट्रो तरकारी
मेट्रो तरकारीले विगत आठ वर्षदेखि काठमाडौँ उपत्यकामा अनलाइन सेवा प्रदान गर्दै आएको छ । यसले तरकारी, फलपूmल र खाद्यान्न सामग्री घर–घर पुर्याउने काम गर्छ । नौ महिनाको बन्दाबन्दीमा यसले सेवा प्रदान गरेको र अहिलेको निषेधाज्ञा पनि सेवा प्रदान गर्दै आएको मेट्रो तरकारीको सिईओ अनिल बस्नेत बताउँछन् ।
कोरोना महामारीका समयमा आनलाइनमा दैनिक २ देखि ३ सय अडर आउने गरेको उनले जानकारी दिए । अर्डर आएका मध्ये एक दिनमा ५० देखि ६० वटा अडर मात्र डेलिभरी गर्न सकिएको उनी बताउँछन् । ‘स्वस्थ्य सुरक्षा अपनाएर सामान प्याक गर्न र ढुवानीको व्यवस्था मिलाउँदा समय लाग्ने भएकाले अर्डर आएको अर्को दिन सामान ढुवानी गर्छौं,’ उनलेभ भने, ‘तर, हामीलाई अर्डर गरिएको सामान कम्तिमा १ हजारको हुनुपर्छ ।’
सस्तो डिल
सस्तो डिलले विगत दश वर्षदेखि इ–कर्मस सेवा प्रदान गर्दै आएको छ । विशेषगरी इलेक्ट्रोनिक सामानहरु डेलिभरी गर्दै आएको भएपनि कोरोना महामारीका कारणले भएको बन्दाबन्दीमा खाद्यान्नका सामग्रीहरु पनि डेलिभरी गर्दै आएको सस्तो डिलका सिइओ अमन थापा बताउँछन् ।
गत वर्षको लकडाउनमा यस अनलाइनले नेपाल खाद्य संस्थानसँग समन्वय गरी खाद्यान्न सामग्री डेलिभरी गर्दै आएको थियो । यसका साथसाथै ‘माइमार्ट’ बाट पनि समान्वय गरेर सामान डेलिभरी गरिरहेको छ । निषेधाज्ञा जारी भएदेखि क, ख र ग गु्रप बनाएर काम गरेको र एक ग्रुपमा २० देखि २५ जना कर्मचारी राखिएको थापा बताउँछन् । ‘एउटा गु्रपले १० दिन काम गर्ने र १०÷१० दिनमा अनिवार्य पीसीआर परीक्षण गराउँछौं,’ उनले भने ।
सस्तो डिलमा अहिले एकैदिनमा २ देखि ३ सय अर्डर आउँछ । तर, सबैको अर्डरलाई समयमै पुर्याउन नसकिएको उनी बताउँछन् । १ हजार रुपैयाँभन्दा बढी मूल्यको सामान अर्डर गरेमो सस्तो डिलले निःशुल्क डेलिभरी गरिदिन्छ । यदि १ हजारभन्दा कम भयो भने प्रति किलो ५० रुपैयाँ डेलिभरी चार्ज लाग्ने उनले बताए ।
दराज
नेपालको चर्चित सपिङ एप्लिकेसन हो– दराज । यसमार्फत सबै सामान खरिद गर्न सकिन्छ तर जारी निषेधाज्ञामा अति आवश्यक सामान मात्र डेलिभरी गरिरहेको छ । यतिबेला विभिन्न खाद्या कम्पनीहरुसँग सहकार्य गरेर सामानहरु डेलिभरी गरिहेको यसले जनाएको छ । देशभर सामान डेलिभरी गर्ने यस अनलाइनले अहिले काठमाडौँ उपत्यका, विरगन्ज, बनेपा, जनकपुर, बर्दिवास, पोखरा, दमौली लगायत २९ सहरमा सामान डेलिभरी गर्दै छ । गत वर्षको लकडाउनमा पनि यसले डेलिभरी सुविधा प्रदान गरेको थियो ।
डोको अनलाइन
डोको अजलाइनले निषेधाज्ञामा खाद्यान्न र तरकारीहरु डेलिभरी गर्ने गरेको छ । यसले लोकल र अर्गानिक उत्पादनहरु डेलिभरी गर्ने गरेको सिईओ उपेन पौडेलले जनकारी दिए । काठमाडौँ उपत्यकामा सेवा दिँदै आएको डोको एक वर्ष अघिदेखि सन्चालनमा आएको हो । अहिले निषेधाज्ञामा अनलाइन मार्केट फस्टाएको पौडेल बताउँछन् । उनका अनुसार डोकोमा दैनिक ७० हजार देखि १ लाख रुपैयाँसम्म सामानको अडर आउने गरेको छ । यसमा सामान खरिद गर्न कम्तिमा १५ सय रुपैँयाको अर्डर गर्नु पर्ने हुन्छ ।
ग्यापु अनलाइन
ग्यापु अनलाइनले निषेधाज्ञामा खाद्यान्न, तरकारी र कोरोना केयर सामानहरु डेलिभरी गर्दै आएको छ । निषेधाज्ञामा कर्मचारीहरु घरबाटै काम गरेको र अहिले २१ जना प्रत्यक्ष काममा संलग्न रहेको ग्यापु अनलाइनका म्यानेजर अभिमन्यु शर्मा बताउँछन् ।
१ वर्ष अघिबाट सन्चालनमा आएको यसमा दैनिक ५ सय भन्दा बढी अडर आउने गरेको छ । उपत्यकाभर सामान डेलिभरी गर्न १५ देखि १८ वटा सवारीसाधन तयारी अवस्थामा राखिएका छन् । १२ देखि १५ वटा कम्पनीसँग सहकार्य गरेर सामानहरु डेलिभरी गरिँदै आएको शर्माले बताए ।
ओके दाम अनलाइन
ओके दाम आनलाइन सन्चालनमा आएको चार वर्ष भयो । यो आनलाइनले निषेधाज्ञा जारी भएदेखि नै खाद्यान्न र तरकारीका सामानहरु डेलिभरी गर्दै आएको छ । १० जना कर्मचारी रहेको यस आनलाइनमार्फत उपत्यकामा सामानहरु डेलिभरी गर्ने गरेको ओके दामका मार्केट म्यानेजर शंकर खनाल बताउँछन् । उनी भन्छन्, ‘भ्यानमार्फत खाद्यान्न र तरकारी डेलिभरी गर्छौैं, चालक र सहचालकले मात्र सामान पुर्याउन जानु हुन्छ ।’
यसले हिमालय मार्टसँग समन्वय गरेर सामानहरु डेलिभरी गरेको छ । निषेधाज्ञामा एक लाख रुपैयाँ बराबरको अर्डर आउने गरेको खनाल बताउँछन् । ‘तीन हजारभन्दा माथि अर्डर गरिएका हामी निःशुल्क डेलिभरी गछौं,’ उनले भने, ‘यो भन्दा कम भयो भने एक सय रुपैयाँ शुल्क लाग्छ ।’
सरकारले अत्यावश्यक सामान नछुट्याउँदा समस्या !
सरकारले अतिआवश्यक सामाग्रीको गाडीहरु संचालन गर्न दिए पनि कुन–कुन सामान अतिआवश्यक हो भन्ने प्रष्ट नपारिदिँदा समस्या डेलिभरी गर्न समस्या परिरहेको सस्तो डिलका सिईओ थापा बताउँछन् । ‘कुन–कुन सामान अतिआवश्यक सामान हुन स्पष्ट पारिएको छैन,’ उनले भने, ‘सामान डेलिभरी गरेर फर्कँदा ट्राफिक प्रहरीले होल्डिङ गरिरहेको छ ।’
यसैगरी सरकारले अति आवश्यक सामानमात्र ढुवानी गर्ने भनेको छ । तर घरबाटै अनलाइन कक्षा लिने विद्यार्थीका लागि कपि, किताब, मोबाइल र ल्यापटप आवश्यक सामाग्री हो वा होइन प्रश्न गर्दै थापा भन्छन्, ‘कुन सामान अति आवश्यक सामाग्री हो त्यसलाई सरकारले वर्गीकरण गर्नुपर्यो । घरमा पढ्नका लागि कपि, किताब, मोबाइल र लपटप आवश्यक कुरा हुन कि होइनन् ?’
बन्दबन्दीमा खाद्यान्न सामाग्री ढुवानी गर्दा कतिपय ठाउँमा प्रहरीले रोक्ने, चेक गर्ने गरेको ओके दामका म्यानेजर खनाल बताउँछन् । ‘ट्राफिक प्रहरीको राम्रो समन्वय भएन,’ उनले भने, ‘सामान लगेर जाँदा केही हुँदैन तर सामान पुर्याएर फर्किदा प्रहरीले रोकेर हैरान बनाउँछन् ।’