तनाव र अनिद्राको कारणले नराम्रो विचार आउँछ

आजको व्यस्त जीवनशैलीमा मानिसलाई तनाव र डिप्रेसन हुनु सामान्य कुरा हो । साथै तनावका कारण निद्रा नलाग्ने समस्या पनि हुन्छ । आजकल धेरै मानिसहरू अनिद्राको समस्याबाट ग्रस्त छन्। दिनभरको कामले शरीर थकित हुन्छ । एकै समयमा, जब मानिसहरू थकान पछि ओछ्यानमा जान्छन्, उनीहरूलाई अझै निद्रा लाग्दैन। मानिसहरू सुत्न चाहन्छन् तर मनमा मन्थन र विचारहरू आउने कारणले निन्द्रा लाग्दैन र राति अबेरसम्म जाग्राम बस्छन् । निद्राको कमीले थकान, भ्रम, आँखा दुख्ने र अन्य धेरै शारीरिक र मानसिक समस्याहरू निम्त्याउँछ। तर सबैले आठ घण्टा सुत्नु आवश्यक छ। यस्तो अवस्थामा राती मनलाई शान्त राख्न र विचारलाई रोक्न केही उपाय अपनाउन सकिन्छ, जसले गर्दा तनाव र अनिद्रा हटाउन सकिन्छ। अनिद्रा र तनावका कारण रातमा भड्कने विचार र दिमागको यो अवस्था र यसको उपचारको बारेमा जानौँ।

मनोवैज्ञानिक आधारमा सोचाइको कारण निद्रा नलाग्ने जो कोहीलाई हुन सक्छ। यस चरणमा, पीडितको चिन्ता सक्रिय हुन्छ र उसलाई सुत्न गाह्रो हुन्छ। पीडितको मनमा अनेक प्रकारका विचार आउँछन् । तर, तनावमा अनिद्रा मात्रै गुनासो होइन। चिन्ता र तनावको अवधिमा धेरै पटक, धेरै मानिसहरू ओछ्यानमा जाँदा र लामो निद्रा लिने बित्तिकै निदाउँछन्। यो अवस्था पनि खतरनाक छ। यस्तो अवस्थामा यदि तपाई अनिद्राबाट पीडित हुनुहुन्छ भने त्यसलाई रेसिङ विचार भनिन्छ । यो राज्यमा मान्छे आँखा बन्द गरेर उठ्छन्।

अनिद्रा र रेसिङ विचारहरूको कारणहरू

तनाव र चिन्ताका कारण मन अधिक गतिशील हुन्छ। यो अवस्था प्रायः तब हुन्छ जब तपाईँको वरपरको वातावरण शान्त हुन्छ, अर्थात् रातमा यस्तो हुन्छ। यो जो कसैलाई पनि हुन सक्छ, तर रेसिङ विचारहरू चिन्ता विकार भएका मानिसहरूका लागि मात्र समस्या हो भन्ने बुझाइ छ । आफू चिन्तित छैन भन्ने सोच्नेहरूलाई पनि यो समस्या हुन सक्छ। यो तनावको अवस्था कुनै पनि कारणले हुन सक्छ, जस्तै प्रियजनको मृत्यु, जागिर गुमाउनु, सम्बन्ध विच्छेद वा पारिवारिक समस्या, स्थानान्तरण वा शोक आदि।

अनिद्रा र रेसिङ विचारको लक्षण

धेरै मानिसहरू रातमा कोठा अँध्यारो भए पनि रेसिङ विचारहरूका कारण वा विचारहरूको मन्थनले दिक्क भएर सुत्न सक्दैनन् । केही बेर ओछ्यानमा सुतेपछि उनी बेचैन हुन थाल्छन् । मानिसहरू फोन प्रयोग गरेर दिमाग भ्रमित गर्ने प्रयास गर्छन्। कहिलेकाहीँ बिहानसम्म आँखामा निद्रा आउँदैन।

अनिद्रा र तनावको लागी उपचार

–अनिद्रा हटाउन, तनाव र रेसिङ विचारहरू नियन्त्रण गर्न आवश्यक छ। यसका लागि दिनको केही समय आफ्नो लागि निकाल्नुहोस् र चिन्ता बारे सोच्नुहोस् र समाधान गर्नुहोस्।
–प्रत्येक दिन एक निर्धारित समयमा आफ्नो असाइनमेन्ट समीक्षा गर्नुहोस्। ताकि तपाईँ आफ्नो कामबाट सन्तुष्ट भएर तनाव कम गर्न सक्नुहुन्छ।
–पूरा निन्द्रा पाउन कम्प्युटर र फोनलाई टाढा राख्नुहोस्। सामाजिक सञ्जालबाट टाढा रहनुहोस्, ताकि तपाईँ आफैलाई आराम दिन सक्नुहुन्छ।
–सुत्नको लागि तयारी गर्न केही समय लिनुहोस्। सुत्न कम्तीमा ३० मिनेट लाग्न सक्छ। यदि तपाईँ ओछ्यानमा जाने बित्तिकै निदाउनुहुन्न भने धैर्य गर्नुहोस् र चिन्ता नगर्नुहोस्।
–सुत्नु अघि पढ्न, सङ्गीत सुन्न, केही समय टिभी हेर्न, व्यायाम, वा ध्यान र प्रार्थना गर्न सक्नुहुन्छ। यी गतिविधिहरूले तपाईँलाई निद्रा लाग्न सक्छ।
–यसपछि पनि निन्द्रा लागेन र राति अबेरसम्म जागा रहनुभयो भने योग वा ध्यान गर्नुहोस्।

यो पनि…
सिरानीमा मोबाइल राखेर सुत्नुहुन्छ भने आजैदेखि छोड्नुहोस्
रुनु स्वास्थ्यका लागि राम्रो, जान्नुहोस् यसका ६ फाइदा