मुस्लिम जनसङ्ख्या भएको देश

के तपाई कल्पना गर्न सक्नुहुन्छ ? मुस्लिम बाहुल्यता भएको देशमा अन्य धर्म मान्छन् ? इन्डोनेसिया अधिकांश मुस्लिम जनसङ्ख्या भएको देश हो। यस देशको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा यो हो कि यहाँका अधिकांश मानिसहरू भगवान् श्री रामका भक्त हुन् र उहाँलाई आफ्नो आदर्श मान्छन्।

रामायणलाई महत्त्वपूर्ण ग्रन्थ मानिन्छ

यति मात्र होइन, रामायणलाई यो देशमा महत्त्वपूर्ण शास्त्र मानिन्छ। इन्डोनेसियाका अधिकांश मानिसहरू भगवान् रामलाई आफ्नो नायक र रामायणलाई आफ्नो हृदयको सबैभन्दा नजिकको पुस्तक मान्छन्। दक्षिण पूर्वी एसियामा अवस्थित इन्डोनेसियाको जनसङ्ख्या लगभग २३ करोड छ। इन्डोनेसिया सरकारले सन् १९७३ मा अन्तर्राष्ट्रिय रामायण सम्मेलन आयोजना गरेको थियो । यो आफैमा एउटा अनौठो घटना थियो । घोषित मुस्लिम राष्ट्रले अर्को धर्मको धर्मग्रन्थको सम्मानमा पहिलो पटक यस्तो कार्यक्रम आयोजना गरेको हो ।

आज पनि इन्डोनेसियामा रामायणको प्रभाव यति गहिरो छ कि देशका धेरै ठाउँमा रामायणका अवशेषहरू र चित्र ढुङ्गाहरूमा सजिलै पाइन्छ। तर, इन्डोनेसिया र भारतको रामायणमा अलिकति भिन्नता छ। अयोध्या भारतको रामको सहर हो भने यो इन्डोनेसियामा योगको नामबाट अवस्थित छ।

इन्डोनेसियाको रामायण भगवान् रामको जन्मसँगै सुरु हुन्छ

यहाँ रामको कथालाई काकनिन वा काकविन रामायण भनिन्छ। भारतमा प्राचीन सांस्कृतिक रामायणका लेखक महर्षि वाल्मीकि हुन् भने इन्डोनेसियामा यसको लेखक कवि योगेश्वर हुन्। इन्डोनेसियाका मानिसहरू माझ लोकप्रिय रहेको रामायणमा २६ अध्यायहरू छन् र यो ठुलो पुस्तक हो। यस रामायणमा भगवान् रामका पिता दशरथलाई विश्वरञ्जन भनिएको छ भने उहाँलाई शैव पनि मानिएको छ ।

यसका साथसाथै इन्डोनेसियाको रामायण भगवान् रामको जन्मसँगै सुरु हुन्छ, विश्वामित्रसहित राम र लक्ष्मणको प्रस्थानमा सबै ऋषिहरूको तर्फबाट आह्वान गरिन्छ, त्यसपछि दशरथको घरमा यो जेठा छोराको जन्मसँगै हिन्दुस्तानी यन्त्र बज्न थाल्छ।

इन्डोनेसिया सरकारले भारतमा रामायण मञ्चन गरेको थियो

केही वर्ष पहिले इन्डोनेसिया सरकारले भारतका धेरै ठाउँमा इन्डोनेसियाको रामायणमा आधारित रामलीला मञ्चको माग गरेको थियो। इन्डोनेसियाका शिक्षा तथा संस्कृति मन्त्री अनीस बास्वेदनले भारत भ्रमणका क्रममा तत्कालीन भारतीय संस्कृति मन्त्री महेश शर्मासँग भेट गरेका थिए । यसै क्रममा उनले इन्डोनेसियाको रामायण भारतमा मञ्चन गर्ने प्रस्ताव राखेका थिए ।

यो पनि…
अचम्मको ताल जहाँ हरेक दिशाबाट हेर्दा फरक देखिन्छ
विरुवा नै लोप हुने विज्ञको चिन्ता