यी हुन् पुटिनका माग
रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले युक्रेनसँग सम्झौताका लागि टर्कीका राष्ट्रपति रेजेप तय्यीप एर्दोआनमार्फत् टेलिफोन वार्ताका क्रममा आफ्ना मागहरू अघि सारेका छन् ।
एर्दोआनका एक प्रमुख सल्लाहकार इब्राहिम कालिनका अनुसार रूसका मागहरू दुई भागमा बाँडिएका छन् । उनका अनुसार सुरुका चारवटा रूसी माग पूरा गर्न युक्रेनलाई धेरै गाह्रो नहुन सक्छ ।
बीबीसीले जनाएअनुसार एउटा प्रमुख माग युक्रेन तटस्थ बस्नुपर्ने र नेटोको सदस्यताका लागि अघि बढ्न नहुने रहेको छ । युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले पनि यो मागलाई स्वीकारिसकेका छन् ।
पहिलो भागका अरू धेरैजसो माग रूसले जितेको जस्तो देखाउने खालका छन् । युक्रेन निरस्त्रीकरणको प्रक्रियामा जानुपर्ने हुन्छ जसले रूसका लागि ऊ खतरा नभएको सुनिश्चित गरोस् ।
युक्रेनमा रूसी भाषालाई संरक्षण गर्नुपर्ने र सार्वजनिक जीवनबाट नाजीवादका सबै अवशेष एवं प्रभावको अन्त्य हुनुपर्ने माग छ । यो माग चाहिँ जेलेन्स्कीका लागि अपमानजणक छ जो आफैँ एक यहुदी हुन् र उनका पनि केही आफन्तहरू यहुदी नरसंहारमा मारिएका थिए ।
तर रूसको त्यो माग पनि पूरा गर्न जेलेन्स्कीलाई खासै गाह्रो नहुने टर्कीको विश्वास छ । नवनाजीवादका सबै स्वरूपको युक्रेनले निन्दा गर्दा पर्याप्त हुनेछ । दोस्रो भागका मागको हकमा चाहिँ कठिनाइ देखिन्छ र सहमतिमा पुग्नुअघि पुटिनका अनुसार जेलेन्स्कीसँग उनले प्रत्यक्ष वार्ता गर्नुपर्ने हुन्छ ।
जेलेन्स्कीले पनि पुटिनसँग प्रत्यक्ष वार्ता गर्नका लागि आफू तयार रहेको पहिल्यै बताइसकेका छन् । दोस्रो भागका मागबारे एर्दोआनका सल्लाहकार कालिनले खासै ठोस कुरा गरेनन् ।
उनले ती मागहरू पूर्वी युक्रेनको डोन्बास क्षेत्रसँग सम्बन्धित रहेको बताए । त्यसबारे कालिनले विस्तृत त खुलाएनन् । तर युक्रेनले पूर्वी भूभाग छोड्नुपर्ने रुसी माग रहेको अनुमान गरिँदैछ जुन निकै पेचिलो विषय हुनेछ । रूसले सन् २०१४ मा युक्रेनको क्राइमियालाई आफूमा गाभेको बीबीसीले उल्लेख गरेको छ ।
यो पनि…
रूस–युक्रेन द्वन्द्व : वार्ता विफल भए के हुन्छ ?
महाभारत : द्रौपदीको सन्देश