नाकको एलर्जी : समस्या र समाधान
नाकको एलर्जी धेरैको स्वास्थ्य समस्यामध्ये पर्छ । मेडिकल भाषामा यसलाई ‘एलर्जीक राइनाइटिस’ भनिन्छ । यो समस्या कसैलाई लामो समयसम्म देखापर्छ भने कसैलाई सिजनल हुन्छ ।
पालुवा पलाउने समयमा यो समस्या बढी देखिने गर्छ । यो समस्या वायु प्रदूषणले गर्दा पनि हुन्छ । नाकको एलर्जी कडा समस्या नभए पनि यसले पछि गएर अन्य समस्या निम्त्याउन सक्छ । एलर्जी गराउने वस्तु एलर्जेनको संसर्गपछि प्रतिकारात्मक कणको माध्यमबाट नाकको भित्री भागमा पुगेपछि नाकको एलर्जी हुन्छ ।
लक्षण
– धेरै हाच्छ्युँ आउनु
– पातलो सिँगान बग्नु
– नाक बन्द हुनु
– नाक चिलाउनु
सबैलाई एकैनासको लक्षणहरू नदेखिन सक्छ । कसैलाई हल्का एलर्जी मात्र हुनसक्छ भने कसैलाई माध्यम, कडा एलर्जीको लक्षण पनि हुनसक्छ । रोगको अवधिको आधारमा नाकको एलर्जीलाई सधैँ लागि रहने तथा कहिलेकाहीँ लाग्ने गरी दुई भागमा विभाजित गरिएको छ ।
एलर्जी गराउने तत्त्व
एलर्जी गराउने धेरै तत्त्व हुन्छन् । जसमा घरमा गलैचाबाट धुलोका कणहरू, चुरोटको धुलो, ढुसी, पाल्तु जनावर, साङ्लो तथा अरू किराहरू र बिरुवाबाट निस्कने एलर्जेनहरू पर्छन् । घरबाहिर पाइने एलर्जेनहरुमा धुलो, फुलका पराग आदि हुन् । वायु प्रदूषण, सवारी साधनको धुँवा र धुलो पनि एलर्जी गराउने तत्वमा पर्छन् । कसैलाई चिसोको कारण एलर्जी हुन्छ भने कसैलाई वायु प्रदूषणको कारणले पनि हुन्छ ।
एलर्जीबाट बच्ने उपाय र उपचार
धुवाँ निस्कने सामग्री दाउरा, पात गुइँठा, कोइला आदि नबाल्ने । घरभित्र हुने धुवाँ–धुलो नाकको एलर्जी हुने एक प्रमुख कारक भएकोले सोको प्रभाव कम गर्नको लागि सुत्ने डसना, तकिया आदिमा प्लास्टिक वा विशेष एलर्जी पु्रफ फ्याब्रिकको खोल लगाउने ।
दराजमा राखेको कपडा आदिलाई समय–समयमा घाममा सुकाउने । पाल्तु जनावरहरू घरभित्र नराख्ने । नाकको एलर्जी एक वंशाणुगत समस्या पनि भएकोले यसलाई औषधि उपचार, खानपान, रहनसहन, नियमित व्यायाम आदिले नियन्त्रणमा राख्न सकिन्छ तर पूरै निको पार्न भने गाह्रो हुन्छ ।
कसैलाई लगातार एलर्जी भइरहेको छ भने लक्षणहरूलाई बेवास्ता गर्नु हुँदैन । लक्षणलाई बेवास्ता गरिरहँदा पछि गएर नाकमा मासु पलाउने सम्भावना हुन्छ । त्यसैले, लगातार एलर्जीको लक्षण देखिएको छ भने अस्पताल गएर चिकित्सकको सल्लाह लिनुपर्छ ।
कसैलाई एलर्जी हुनुको कारणमा वंशाणुगत पनि हुन्छ । साथै कुनैकुनै ऋतुमा नाकको एलर्जी हुने व्यक्तिमा दम हुने सम्भावना हुन्छ । त्यसैले, एलर्जीलाई बेवास्ता गर्नु हुँदैन अस्पताल गएर एलर्जी जाँच गर्नुपर्छ ।