पछिल्लो समय कृषिमा विभिन्न आधुनिक प्रविधि भित्रिदै छ । पहिले जस्तो तरकारी खेतीगर्न जमिन छैन भनेर चिन्ता गर्नुपर्ने अवस्था छैन । पछिल्ला दिनमा केहीले कौशीमै तरकारी तथा फलफुल पनि फलाउन थालेका छन् । कौशी खेती पछिल्लो समय निकै लोकप्रिय बन्दै गइरहेको छ ।
घरको कौशीमा विशेष गरी फर्सी, लौका, लसुन, काउली, सिमी, घिरौलाका साथसाथै मौसम अनुसारका सबै खालका तरकारी उब्जाउन सकिन्छ । तरकारी मात्र होइन कौशीमा सुन्तला, कागती, अम्बा जस्ता फलफुलहरू पनि फलाउन सकिन्छ ।
काठमाडौं कपन ज्योतिनगरका शेशकान्त पोखरेल विगत एक दशकदेखि कौशी खेती गर्दै आएका छन् । उनले विभिन्न थरिका तरकारी र ३-४ प्रकारका फलफुल आफ्नै कौशीमा फलाइ रहेकाछन् । हरेक मौसमसँगै फल्ने तरकारी तथा फलफुलले आफ्नो घरलाई नै हरियाली बनाउँदा उनको मन प्रफुल्लित हुन्छ । मौसम अनुसारको तरकारी आफ्नै कौशीमा फल्ने भएकोले बजारबाट किन्नु पनि पर्दैन ।
कौशी खेतीगर्दा ध्यान दिनुपर्ने पक्ष
कौशी खेती गर्नकै लागि घरको कौशीमा विशेष ठाउँ बनाउन सकिन्छ । यसो गर्दा कोठाहरूमा कौशीको चिसो जान पाउँदैन ।
घर बनाउँदा कौशी खेती गर्न मिल्ने गरी तयार पारिएको छैन भने गमला, बाल्टिन तयार पार्ने । मलिलो माटो ल्याएर त्यस माटोलाई भाँडोहरूमा भर्ने ।
घरमा विशेष गरी भान्साबाट निस्कने कुहिने फोहोरहरूलाई संकलन गरेर छुट्टै बाल्टिनमा राख्ने । फोहोरलाई कुहाएर कम्पोष्ट मल तयार पार्ने र त्यसलाई प्रयोग गर्ने ।
कौशीमा लगाइएका बोट बिरुवाहरूको विशेष हेरचाह गर्ने । जस्तैः उम्रिएका झारहरू निकाल्ने र दिनमा एकपटक पानी हाल्ने ।
कौशीमा के के तरकारी र फलफुल लगाउन सकिन्छ ?
घरको कौशीमा विशेष गरी फर्सी, लौका, लसुन, काउली, सिमी, घिरौलाका साथसाथै मौसम अनुसारका सबै खालका तरकारी उब्जाउन सकिन्छ । तरकारी मात्र होइन कौशीमा सुन्तला, कागती, अम्बा जस्ता फलफुलहरू पनि फलाउन सकिन्छ ।
कौशी खेतीका फाईदाहरू
परिवारको इच्छा अनुसारको स्वच्छ एवम् ताजा तरकारी, फलफुल आपूर्ति हुन्छ ।
दैनिक भान्साबाट निस्कने कुहिने फोहोर मैलाबाट मल निर्माण हुन्छ, यसले वातावरण पनि स्वच्छ रहन्छ ।
कौशी खेतीगर्दा शारीरिक व्यायामपनि हुने भएकोले शारीरिक तथा मानसिक रूपमा फुर्तिलो भइन्छ ।
दैनिक रूपमा तरकारी, फलफुल किन्ने पैसा तथा समयको बचत हुन्छ ।
बजारमा पाइने तरकारी र फलफुलमा रासायनिक मलको प्रयोग भएको हुन्छ । घरमै प्राङ्गारिक मलको प्रयोगबाट उब्जाइएको तरकारी फलफुल स्वस्थकर हुन्छ । यसले निरोगी बनाउँछ ।
नेपालको लोकप्रिय ब्रान्ड टुपीएम स्न्याक्स् एण्ड नुडल्स् ब्राण्डले भारतको मुम्बईमा आयोजित समारोहमा रिलायन्स रिटेलद्वारा प्रतिष्ठित “फ्युचर फर्वार्ड स्टार ब्रान्ड” पुरस्कार
