शरीरमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन खानुहोस् यस्ता खानेकुरा

शरीरमा कुनै बाह्य रोगको संक्रमण वा भित्री अंगको खराबीसँग लड्न तन्दुरुस्त बनाउने प्रणालीलाई रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता भनिन्छ । इम्युनिटी पावर एवं रोग प्रतिरोधात्मक क्षमताले शरीरमा सम्भावित रोगको संक्रमणबाट रक्षा गर्छ । शरीरको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कमजोर छ भने विभिन्न खालका रोगले सजिलैसँग असर गर्छ । त्यसैले यसलाई कम्जोर हुन नदिनका लागि खानपान र जीवनशैलीमा धेरै ध्यान पुर्याउनुपर्छ ।

रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बलियो नहुइन्जेलसम्म हाम्रो शरीरको विकास राम्रोसँग हुन पाउँदैन । कमजोर प्रतिरक्षा प्रणाली भएका व्यक्तिहरुमा कुनैपनि रोगले छिटो आक्रमण गर्छ । त्यसैले शारीरिक तथा मानसिक रुपमा स्वस्थ रहन प्राकृतिक आहार र दैनिक ध्यान तथा योगाभ्यास गर्नु पर्छ । साथै, शरीरमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउनका लागि खानुपर्ने वनस्पति र खानाका बारेमा आयुर्वेद तथा वैकल्पिक चिकित्सा विभागका महानिर्देशक डा. वासुदेव उपाध्यायको सुझाव यस्तो छ :

बेसार

तरकारीमा बेसारको प्रयोग रंग र स्वादका लागि मात्र होइन, स्वास्थ्यका लागि पनि उत्तिकै महत्वपूर्ण छ । बेसारमा शरीरको किटाणु मार्ने शक्ति हुन्छ । बेसारले हड्डीको कमजोरी, ब्लड प्रेसरजस्ता विभिन्न रोगबाट बचाउँछ । नियमित खानामा बेसार प्रयोग गर्दा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता पनि बढाउँछ ।

लसुन

लसुन संसारभर नै प्रचलित छ । लसुनमा जिंक तत्व हुन्छ । पहिलेका मानिसले लसुनलाई संक्रमणबाट बच्ने औषधिका रूपमा लिन्थे । यसकारण दैनिक भोजनमा लसुन समावेश गर्दा शरीरमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढ्छ ।

चोकरसहित अन्न

गहुँ, कोदो, मकै जस्ता अन्नहरुको सेवन चोकरसहित गर्नु राम्रो हुन्छ । यसबाट कब्जियत हुँदैन र प्रतिरोधि क्षमता चुस्त–दुरुस्त रहन्छ ।

तुलसी

तुलसीमा विभिन्न किसिमको औषधिय गुण पनि छ । यसमा पर्याप्त मात्रामा एन्टीबायोटिक गुण रहेको हुन्छ । जसले दुखाई कम गर्न, शरीरको प्रतिरोधी क्षमता मजबुत बनाउन सहायता प्रदान गर्छ । तुलसीका यी गुण प्राप्त गर्नका लागि प्रत्येक तीनदेखि पाँच वटा पत्ता तुलसीको सेवन गर्नुपर्छ । यसलाई पानीमा हालेर तथा चियाको रुपमा पनि सेवन गर्न सकिन्छ भने काँचै पनि खान सकिन्छ ।

अमला

यसमा विभिन्न किसिमका भिटामिन र मिनरल पाइन्छन् । यो भिटामिन सी को राम्रो स्रोत हो । आयुर्वेद चिकित्सामा यसलाई उत्तम रसायन मानिन्छ । यसको दैनिक सेवनले पनि रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ ।

हर्रो र बर्रो

आयुर्वेदिक औषधीय पद्दतिमा प्रयोग गरिने त्रिफला तयार गर्नमा प्रयोगमा आउने तीनवटा (हर्रो, वर्रो र अमला) मध्येको हर्रो र वर्रो पनि महत्वपुर्ण जडबुटी हो । हर्रो र बर्रोमा धेरै औषधिय गुण हुन्छन् । एक स्वस्थ व्यक्तिले हर्रो, वर्रो र अमलाको धुलो दैनिक एक चम्चा सेवन गर्दा फाइदाजनक हुन्छ । यसको दैनिक प्रयोगले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता पनि बढाउँछ ।