अहंकारी शिष्य देखेर गुरुले गरे यस्तो काम
कुनै बेला गंगा नदीको किनारमा भूदेव नामक ऋषिको घर थियो । आश्रममा धेरै चेलाहरू थिए । उनका दुई प्रिय शिष्यले आफ्नो प्रतिभाको कारण छोटो समयमा छात्रवृत्ति प्राप्त गरेका थिए । तर विद्वान केमाडले बिस्तारै ती दुवैलाई अति अहंकारी र ईर्ष्यालु बनाइदिए ।
शिष्यहरूले एकअर्कालाई फराकिलो आँखाले मन पराउँदैनन् । एक दिन जब ऋषि भूदेव गंगामा स्नान गरेर फर्के तब उनले आफ्ना दुवै प्रिय शिष्यहरू आपसमा झगडा गरिरहेका देखे । दुवैले एक अर्कालाई आश्रम सफा गर्न आदेश दिइरहेका थिए ।
ऋषिले झगडाको कारण सोध्दा पहिलो शिष्यले भने, ‘गुरुजी, म हरेक विज्ञान र कलामा योभन्दा श्रेष्ठ छु । मैले भनेको सबै कुरा मान्नुपर्छ । म आश्रम सफा गर्न भन्दै छु तर मान्दैनन् ।’
अर्को शिष्यले कडा स्वरमा भने, ‘गुरुजी, मैले आश्रम किन सफा गर्ने ? यो भन्दा म कुनै कुरामा कम छैन ।’ झगडा बढ्दै गएको देखेर ऋषिले सहजै भने, ‘तिमीहरू दुवै ठिक छौ । अहिले तिमी दुबै जना यती धेरै विद्वान र उत्कृष्ट छौ कि सरसफाई जस्तो सानो काम दुबैलाई सुहाउँदैन । आजदेखि म आश्रम सफा गर्छु ।’
यति भन्दै ऋषिले झाडू उठाए । गुरुले हातमा झाडू समाएको देखेर दुवै शिष्य होशमा आए । उनले तुरुन्तै गुरुको हातबाट झाडू लिए र आफ्नो व्यवहारको लागि माफी माग्न थाले ।
ऋषिले भने, ‘शिष्यहरू, ज्ञान र कला प्राप्त गरेर त्यसमा प्रवीणता ल्याउनु धेरै राम्रो कुरा हो तर अहंकारले चाहे ज्ञानको होस् वा धनको, मानिसलाई डुबाउँछ ।
आफूमा राम्रा गुणहरू समावेश गर्नुहोस् र तिनीहरूलाई यसरी फैलाउनुहोस् कि सारा संसारले तपाईंमाथि गर्व गरोस् । दुवै शिष्य ऋषिको कुरामा सहमत भए । अंगालो हालेर अहंकार त्याग्ने प्रतिज्ञा गरे ।
यो पनि…
शिवको तपस्या तोड्न कामदेवले के गरे ?
बिहान ब्रस नगरी पानी पिउँदा के हुन्छ ?