रूस-युक्रेन द्वन्द्व : यी हुन् पछिल्ला प्रमुख घटना
रूस-युक्रेन द्वन्द्व कहिले अन्त्य हुन्छ भन्ने निश्चित छैन । रूसी आक्रमणले युक्रेनका शहरहरू ध्वस्त भएका छन् । आक्रमणपछिका भिडियो र तस्बिरहरूले युक्रेनमा ठूलो क्षति पुगेको देखाउँछ । युक्रेनको राजधानी किभबाट केही दूरीमा रूसी सेना रहेको भएपनि राजधानी शहरमा थुप्रै घातक हवाई आक्रमण भएका छन् ।
यस घटनाले भौतिक तथा मानवीय विनाश भएको छ । रूस-युक्रेन समस्या समाधानका लागि दुई दुईपटक दुई देशबीच वार्ता भए पनि सहमति हुन सकेको छैन । बीबीसीका अनुसार अमेरिका, फ्रान्सलगायतका केही देशहरूले रूसलाई युक्रेनमाथि आक्रमण बन्द गर्न आग्रह गरिरहेका छन् । रूस-युक्रेन द्वन्द्वमा यतिखेर के-के भइरहेको छ, हेरौं केही घटना :
–युक्रेनी नागरिकलाई अन्यत्र जान दिन युद्धविराम गर्ने रूसको प्रस्तावलाई युक्रेनले ‘अनैतिक’ को संज्ञा दिएको छ ।
–रूसले किभबाट मानिसहरूलाई बेलारुस र खार्किभबाट रूस जाने बाटो खोलिदिने प्रस्ताव गरेको छ ।
–घेराबन्दीमा परेका मारिऊपोल र सुमीबाट अरू युक्रेनी र रूसी शहर जाने बाटो जोडिन्छन् ।
–रूसी फौजको निरन्तर गोलाबारीबीच युक्रेनी शहरहरूमा दशौँ हजार सर्वसाधारण फस्दा मानवीय संकट गहिरिँदै गएको छ ।
–रूसले अतिक्रमण गरेयता १५ लाखभन्दा बढी युक्रेनीले देश छोडिसकेका छन् ।
–रूसी फौजहरूले अगाडि बढ्ने क्रम जारी राखे पनि युक्रेनी सैनिकहरूले अझै प्रतिकार गरिरहेको अमेरिकाको वाशिङ्टनस्थित सैन्य स्रोतहरूले जनाएका छन् ।
–फ्रान्सेली राष्ट्रपति एमानुएल माक्रोँले तनाव मत्थर पार्ने र घेराबन्दीमा रहेका युक्रेनी शहरहरूमा मानवीय सहायता पुर्याउन दिने प्रयासमा रूसी एवं युक्रेनी नेतासँग कुराकानी गरेका छन् ।
–परमाणु ऊर्जासम्बन्धी संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय निकायका प्रमुखले युक्रेनी परमाणु केन्द्र तथा त्यसका पर्यवेक्षकहरू रूसी नियन्त्रणमा रहेकाबारे गम्भीर चासो व्यक्त गरेका छन् ।
–अमेरिका र युरोपेली सङ्घले रूसी निर्यातमाथि प्रतिबन्ध लगाउन सक्ने चर्चबीच तेलको भाउमा व्यापक वृद्धि भएको छ ।
सर्वसाधारणको निकास कार्यमा रूसी अवरोध
रूसी सेनाले सर्वसाधारणलाई सुरक्षित क्षेत्रतर्फ जान दिन केही शहरहरूमा अस्थायी युद्धबिराम घोषणा गरे पनि त्यो कार्यान्वयनमा नआएको युक्रेनले जनाएको छ ।
रूसले किभ, खारकिभ, मारिओपोल र सुमी सहरमा सोमबार अस्थायी युद्धबिराम घोषणा गरेको थियो । तर ती शहरहरूमा निरन्तर गोलाबारी र बम बिस्फोट भएका युक्रेनी सेनाले जनाएको छ ।
रूसी आक्रमणले सर्वसाधारणको निकास कार्य अबरुद्ध भएको युक्रेनले जनाएको छ । गत बिहीबारदेखि रूसी सेनाले युक्रेनका विभिन्न शहरहरूमा हमला गरेको छ ।
रूसी हमलामा ३५२ सर्वसाधारण मारिएको राष्ट्रसंघले जनाएको छ । त्यस्तै युद्धकै कारण १५ लाख मानिसले युक्रेन छाडेका छन् । युद्धबीच विभिन्न देशले आफ्ना नागरिकलाई स्वदेश फर्काइरहेका छन् ।
द्वन्द्वबाट प्रभावित ५६२ नेपाली सुरक्षित स्थानमा
रूस–युक्रेन द्वन्द्वबाट प्रभावित ५६२ जना नेपालीहरू सुरक्षित स्थानमा पुगेका छन् । गैर–आवासीय नेपाली संघ, रूस–युक्रेन द्वन्द्व प्रभावित नेपालीको सहयोग एवं उद्धार उच्चस्तरीय समितिका अनुसार युक्रेनबाट नेपालीहरू सुरक्षित स्थानको खोजी गर्दै पोल्याण्ड, स्लोभाकिया, हंगेरी, रोमानिया र माल्दावालगायतका देशमा पुगेका हुन् ।
अहिलेसम्म पोल्याण्डमा ४४३ जना, स्लोभाकिया ७८ जना, रोमानियामा २४, हंगेरीमा १३ जना, र ४ माल्दावा पुगेका हुन् । युक्रेन युद्धबाट विस्थापित भएर विभिन्न देशका सीमाबाट निस्किएका नेपालीहरू सुरक्षित बसोबास र भविष्यका लागि तेस्रो मुलुकतर्फ लागेका हुन् ।
उनीहरूमध्ये करिब ४ दर्जन नेपाली गैर–आवासीय नेपाली संघ प्रोर्चुगलको सम्पर्क पुगेको संघका महासचिव राजकुमार थापाले जनाकारी दिए ।
उनीहरूलाई एनआरएन प्रोर्चुगलले आवश्यक कानुनी तथा व्यवहारिक विषयमा सुझाव र सहयोग प्रदान गर्दै आएको छ ।
यसैबीच युक्रेनको खारकिभ शहरमा अलपत्र परेका कमल पोखरेलसहित ६ जनाको समूह सुरक्षित ढंगले पोल्याण्डको सीमा क्षेत्रमा पुगेको उच्चस्तरीय समितिका सदस्य सचिव डा.चिरन्जीबी खड्काले जानकारी दिए ।
युक्रेनबाट विस्थापितहरूलाई नेपाली समुदायकै सहयोगमा विभिन्न स्थानमा खाना, बस्न र सामान्य उपचारको बन्दोबस्त समेत गरिएको बर्लिनस्थित नेपाली दूतावासले जनाएको छ ।
दूतावासले युक्रेनबाट निस्केका नेपाली नागरिकहरूलाई भारत सरकारबाट सञ्चालित उडानमार्फत नेपाल पठाउन आवश्यक पहलसमेत भइरहेको जनाएको छ । उद्धार समितिले युक्रेनबाट विस्थापित भएका नेपालीहरूको नियमित रूपमा तथ्यांक संकलन गर्दै आएको छ ।
यो पनि…
रूसमाथि थप प्रतिबन्ध लगाउन जेलेन्स्कीको आह्वान
युक्रेनको बाछिटा नेपाली बजारमा